ZSOŚS.440.133.2018

Na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, ze zm.) oraz art. 12 pkt 2, art. 22, art. 23 ust. 1 pkt 2 i art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922, ze zm.) w związku z art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000, ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana P. D. na odmowę udostępnienia przez Prokuratora Okręgowego w R. danych osobowych Pani A. U. będącej prokuratorem Prokuratury Okręgowej w R., w zakresie adresu zamieszkania oraz numeru PESEL,

 odmawiam uwzględnienia wniosku

 

Uzasadnienie

Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie: Urząd Ochrony Danych Osobowych) wpłynęła skarga Pana P. D., zwanego dalej „Skarżącym”, na odmowę udostępnienia przez Prokuratora Okręgowego w R. danych osobowych Pani A. U., będącej prokuratorem tamtejszej Prokuratury, w zakresie adresu zamieszkania oraz numeru PESEL. W treści przedmiotowej skargi Skarżący wskazał, iż żądane dane osobowe są mu niezbędne w celu wypełnienia formalnych wymogów pozwu o ochronę dóbr osobistych, który skierował wobec ww. osoby do Sądu Okręgowego w R. Jak podkreślił Skarżący, zwracał się o udostępnienie przedmiotowych danych do Prokuratora Okręgowego w R. jako zwierzchnika służbowego Pani A. U., gdyż w jego ocenie miał interes prawny w tym, aby takie dane uzyskać, jednakże jego wniosek spotkał się z odmową. Nadto w ocenie Skarżącego nieuzasadniona odmowa przekazania przez Prokuratora Okręgowego w R. danych osobowych w powyższym zakresie uniemożliwia mu dochodzenie roszczeń w postepowaniu cywilnym.

Mając powyższe na uwadze Skarżący zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych o „udostępnienie” danych osobowych w powyższym zakresie celem wytoczenia powództwa cywilnego.

W toku postępowania zainicjowanego skargą, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (obecnie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych) uzyskał wyjaśnienia odnośnie okoliczności sprawy, zapoznał się z materiałem dowodowym i dokonał następujących ustaleń.

Skarżący pismem z [...] czerwca 2014 r. zwrócił się do Prokuratora Okręgowego w R. z wnioskiem o udostępnienie danych osobowych A. U. prokuratora tamtejszej Prokuratury – w zakresie adresu zamieszkania oraz numeru PESEL w związku ze złożeniem w Sądzie Okręgowym w R. pozwu o naruszenie dóbr osobistych. Uzasadniając swoje żądanie podniósł, iż dane te są mu niezbędne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionego celu, jakim było wytoczenie powództwa cywilnego. W odpowiedzi, Prokurator Okręgowy w R. odmówił przekazania wnioskowanych danych do czasu podjęcia stosownych decyzji procesowych przez Sąd Okręgowy w R., uzasadniając to możliwym brakiem legitymacji biernej po stronie prokuratora, wobec którego Skarżący zainicjował postępowanie cywilne.  

Następnie pismami z [...] grudnia 2014 r. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych poinformował Skarżącego oraz Prokuratora Okręgowego w R. o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie oraz zwrócił się do Prokuratora Okręgowego w R. o ustosunkowanie się do treści skargi oraz złożenie pisemnych wyjaśnień, załączając kopię skargi.

W złożonych wyjaśnieniach Prokurator Okręgowy w R. wskazał, iż gromadzi oraz przetwarza dane osobowe prokurator A. U. w aktach osobowych, wskazując jako podstawę prawną takiego działania art. 22¹ i art. 94 pkt 9a ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy oraz zarządzenie Nr [...] Prokuratora Okręgowego w R. z dnia [...] marca 2005 r. w sprawie zasad przetwarzania i zabezpieczania danych osobowych w Prokuraturze Okręgowej w R. i prokuraturach rejonowych okręgu [...]. Zarazem Prokurator Okręgowy w R. podniósł, że istotnie odmówił P. D. udostępnienia danych osobowych prokuratora podległej mu jednostki  we wnioskowanym zakresie do czasu podjęcia przez Sąd Okręgowy w R. decyzji procesowej odnośnie możliwości wystąpienia po stronie prokurator braku legitymacji biernej wyrażonej w art. 417 Kodeksu cywilnego. W złożonych wyjaśnieniach Prokurator Okręgowy w R. wskazał nadto, że po zweryfikowaniu twierdzeń Skarżącego odnośnie skierowania pozwu o ochronę dóbr osobistych, istotnie odnotowano wpływ powództwa w biurze podawczym ww. Sądu, przy czym nieprawomocnym postanowieniem z dnia [...] lipca 2014 r. Sąd Okręgowy w R. zwrócił powództwo Skarżącemu. Dodatkowo Prokurator Okręgowy w R. nadmienił, iż Prokuratura po przeprowadzeniu postepowania przygotowawczego skierowała do Sądu Okręgowego w R. akt oskarżenia wobec Skarżącego, co stanowiło jej autonomiczną decyzję.

W tym miejscu należy wskazać, iż z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000, ze zm.), tj. 25 maja 2018 r. Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych stało się Urzędem Ochrony Danych Osobowych. Postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem 25 maja 2018 r. prowadzone są przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2016 r. poz. 922, ze zm.), zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie postępowania administracyjnego. Wszelkie czynności podejmowane przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych przed ww. dniem pozostają skuteczne.

Po zapoznaniu się z całością zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Prezes  Urzędu Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych określa zasady postępowania przy przetwarzaniu danych osobowych oraz prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane w zbiorach danych (art. 2 ust. 1 ustawy). Przetwarzanie, a w tym udostępnienia danych, może być uznane za zgodne z prawem jedynie wówczas, gdy administrator danych wykaże się spełnieniem co najmniej jednej z materialnych przesłanek przetwarzania danych osobowych. Przesłanki te odnoszące się do wszelkich form przetwarzania danych wymienionych w art. 7 pkt 2 wspomnianej powyżej ustawy, w tym ich udostępniania, zostały enumeratywnie wymienione w art. 23 ust. 1 cyt. ustawy. Na mocy tego przepisu przetwarzanie danych jest dopuszczalne wtedy, gdy osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych (pkt 1), jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa (pkt 2), jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą (pkt 3), jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego (pkt 4), jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą (pkt 5). Zaistnienie określonych okoliczności faktycznych, jak chociażby w realiach niniejszej sprawy udostępnienia danych prokuratora, wiązać się musi z koniecznością dokonania przez administratora danych oceny w zakresie spełnienia określonych warunków legalizacji przetwarzania danych.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy podkreślić przede wszystkim należy, iż prawnego uzasadnienia udostępnienia tych danych nie stanowi art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy, którego zakresem zastosowania należy objąć sytuacje, w których źródłem uprawnienia (obowiązku) jest wprost przepis prawa, ani też art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy kładący nacisk na to, aby usprawiedliwiony cel realizowany przez odbiorcę danych był prawnie uzasadniony. Ustawodawca zastrzegł, iż przetwarzanie na tej podstawie jest dopuszczalne, o ile nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż istotne jest, aby należycie wyważyć interesy podmiotu żądającego udostępnienia danych oraz administratora tych danych, a przede wszystkim osób, których dane dotyczą. Prawo do ochrony danych osobowych, jako jeden z elementów prawa do ochrony własnej prywatności ma swoje źródło w przepisach art. 47, art. 49, art. 50 i art. 51 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.). W praktyce prawo do ochrony danych osobowych, o czym wspomniano powyżej, ulega ograniczeniu z uwagi na interes publiczny lub usprawiedliwiony interes innych osób, a zatem nie jest to prawo o charakterze absolutnym, jak większość praw chronionych konstytucyjnie. W świetle powołanych przepisów ustawy zasadniczej szczególne znaczenie ma treść art. 51, który normuje, iż nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby (ust.1). Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić, udostępniać innych informacji o obywatelach, niż niezbędne w demokratycznym Państwie prawnym (ust. 2). Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa (ust. 3). Jednocześnie każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą (ust. 4). Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa (ust. 5). Kryteria ważenia kolidujących ze sobą powyższych wartości konstytucyjnych podlegają ocenie z punktu widzenia mechanizmu proporcjonalności. Innymi słowy, konieczne jest zapewnienie równowagi między prawnie chronionymi wartościami, co w konsekwencji pozwoli na realizację roszczeń w celu ochrony dobrego imienia, gwarantując przy tym ochronę prywatności przed nieuprawnionym dostępem do niej osób trzecich, z jednoczesnym poszanowaniem interesu jednostki, jak i Państwa, którego należy upatrywać w obowiązku zapewnienia ładu i bezpieczeństwa jego obywateli (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 kwietnia 2014 r., sygn. akt I OSK 2789/12).

Na tle rozpatrywanej sprawy żądanie ujawnienia danych osobowych wiązało się z zamiarem dochodzenia przez P. D. roszczenia na płaszczyźnie cywilnoprawnej. Dla dokonania oceny odpowiednich proporcji w zakresie interesu prawnego na jaki powoływał się Skarżący należało uwzględnić ochronę danych osoby, której chciał pozyskać, a także rozważyć rzeczywiste intencje jakie towarzyszyły Skarżącemu żądającemu ujawnienia danych. Godzi się wskazać, iż kluczowe znaczenie miało ustalenie, czy ów interes prawny podmiotu był realny i rzeczywisty. Nadto analizie należało poddać zamiar osoby wnioskującej o udostępnienie jej danych na potrzeby postępowania sądowego, w szczególności, czy w warunkach konkretnego stanu faktycznego powoływanie się przez tę osobę na wolę wszczęcia postępowania sądowego nie ma charakteru pozornego. Zdaniem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na Skarżącym spoczywał obowiązek wykazania w sposób należyty związku pomiędzy jego sytuacją prawną, a czynnością organu tj. że jego sfera prawna jest zależna od uzyskania numeru PESEL oraz adresu zamieszkania osoby, przeciwko której wywiódł powództwo. W tym miejscu trzeba zauważyć, iż dane osobowe podmiotu, którego chciał uzyskać Skarżący dotyczyły osoby posiadającej status funkcjonariusza publicznego w rozumieniu art. 115 § 13 pkt 3 Kodeksu karnego, a zatem osoby piastującej stanowisko i pełniącej funkcje związane z szeroko rozumianym wymiarem sprawiedliwości.

Prokuratorzy powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury wykonują swe zadania w oparciu o szereg aktów normatywnych, regulujących zarówno kwestie organizacji Prokuratury, jak i trybu jej działania. Pośród aktów prawnych o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania Prokuratury wskazać należy w szczególności: ustawę z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze (Dz. U. 2017 r., poz. 1767 z późn. zm.) oraz ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 2018 r., poz. 1987 z późn. zm.) zwaną dalej „k.p.k.”. Przywołane akty prawne stanowią podstawę prawną przetwarzania przez Prokuraturę, w ramach prowadzonych przez nią postępowań, danych osób będących ich uczestnikami. W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze, organ ten wykonuje zadania w zakresie ścigania przestępstw oraz stoi na straży praworządności, m. in. poprzez prowadzenie lub nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami (art. 3 § 1 pkt 1). Natomiast szczegółowe regulacje dotyczące trybu działania Prokuratury w ramach prowadzonych przez nią postępowań przygotowawczych zawarte zostały w dziale VII Kodeksu postępowania karnego. Przepisy wskazanego działu k.p.k. wskazują, że postępowanie przygotowawcze prowadzi lub nadzoruje prokurator, a w zakresie przewidzianym w ustawie prowadzi je Policja (art. 298 § 1 k.p.k.). Z kolei art. 297 k.p.k. wyznacza cele jakie stoją przed Prokuraturą w ramach prowadzonych przezeń postępowań tj. wyjaśnienia okoliczności danej sprawy celem ustalenia: czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo, wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy, zebranie i zabezpieczenie stosownych dowodów dla sądu. W zakresie realizacji powyższych zadań Prokuratura jest nie tylko uprawniona, lecz zobowiązana do gromadzenia i dalszego przetwarzania danych osób, których dotyczy prowadzone postępowanie.

Ocena okoliczności przedmiotowej sprawy w świetle powołanych powyżej przepisów prawa prowadzi do wniosku, iż działaniom Prokuratury w zakresie przetwarzania danych osobowych Skarżącego, jako stronę postępowania przygotowawczego, należało przypisać walor legalności. Jak wskazano we wcześniejszej części niniejszego wywodu przepis art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, statuuje legalność przetwarzania danych osobowych w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Prokuratura przetwarza dane osobowe (w tym także Skarżącego) w ramach realizowanych przez nią uprawnień oraz wypełnianych obowiązków, wynikających z przepisów powołanych wyżej aktów prawnych. Z powyższego wynika zatem, iż Skarżący nie może czynić zarzutu Prokuraturze jakoby ta gromadziła i przetwarzała jego dane w sposób bezprawny. Jednakże przedmiotem rozpoznania niniejszej sprawy w szczególności jest fakt odmowy udostępnienia przez Prokuratora Okręgowego w R. danych osobowych prokuratora nadzorującego postępowanie, którego Skarżący był stroną. Prokurator Okręgowy w R. jako powód odmowy podał możliwy brak legitymacji biernej po stronie prokuratora wynikający z treści art. 417 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2018 r., poz. 1025 ze zm.), zwanej dalej „k.c.”. Zgodnie z brzmieniem cytowanego przepisu Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę spowodowaną zawinionym zachowaniem się funkcjonariusza państwowego tylko wtedy, gdy szkoda ta powstała przy wykonywaniu powierzonej mu czynności. Powierzenie to może dotyczyć nie tylko funkcjonariusza wyrządzającego bezpośrednio szkodę, lecz także funkcjonariuszy państwowych wykonujących czynności nadzorcze lub kontrolne nad bezpośrednim sprawcą szkody, a zatem musi istnieć związek między wykonywaniem powierzonej funkcjonariuszowi czynności a powstałą szkodą. Nie zagłębiając się zbytnio w cywilistyczne rozważania odnoszące się do owej problematyki, które winny być przedmiotem analizy na gruncie postępowania cywilnego a nie administracyjnego. Nie można było pominąć okoliczności, czy wskazana podstawa prawna mieści się w granicach przesłanki warunkującej możliwość udostępnienia danych, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Skoro bowiem przetworzenie jest dopuszczalne na tej podstawie jedynie wówczas, gdy nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą, to zasadniczo przedmiotem oceny w prowadzonym postępowaniu są zatem prawa i obowiązki tej osoby. Podkreślenia wymaga, iż decyzja Prokuratora Okręgowego w R. odmawiająca Skarżącemu danych we wnioskowanym zakresie uzależniona była od decyzji sądu cywilnego. Zdaniem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Prokurator Okręgowy w R. na ówczesnym etapie postępowania dokonał właściwej ochrony danych podległej mu prokurator.  Rozważając natomiast usprawiedliwiony cel na jaki powoływał się Skarżący to powrócić trzeba do poruszonej już w niniejszym opracowaniu kwestii „zamiaru” oraz postaci interesu jaki towarzyszył w czasie formułowania wniosku o ujawnienie danych prokurator nadzorującej postępowanie przygotowawcze. Jak zdołano już podnieść zamiar strony wnioskującej o dane nie może mieć charakteru pozornego, zaś interes musi być realny, konkretny, a także winien mieć swoje oparcie w konkretnej normie prawa materialnego.

Wskazane cechy interesu prawnego prowadzą do wniosku, że powinien on być interesem rzeczywistym, a nie hipotetycznym, nadającym się do obiektywnego sprawdzenia. Wnioskodawca ubiegający się o udostępnienie informacji ze zbiorów danych, ma interes prawny w uzyskaniu danych osoby przeciwko, której wytoczył powództwo przed sądem powszechnym w sytuacji, gdy sąd powszechny „zobowiązał go” jako powoda do podania żądanych danych strony pozwanej. Pogląd ten znajduje swe uzasadnienie w orzecznictwie, sądowoadministracyjnym, chociażby w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 maja 2012 r., w sprawie sygn. akt II OSK 417/11, wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 1984 r. w sprawie sygn. akt I SA 1748/83 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 listopada 2018 r. Nadto kwestią kluczową było ustalenie, czy uprawnienie Skarżącego znajduje oparcie w przepisach prawa materialnego, które w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy mają zastosowanie.

W realiach niniejszej sprawy samo złożenie pozwu w sądzie przeciwko prokuratorowi nadzorującemu postępowanie przygotowawcze nie może automatycznie przesądzać o zaistnieniu realności interesu prawnego, gdyż nie potwierdza jego rzeczywistości. Podkreślenia wymaga, iż Skarżący nie udokumentował chociażby w formie pisemnego zobowiązania sądu obligującego go do wskazania danych, o które wnioskował do Prokuratora Okręgowego w R. Skarżący posłużył się jedynie kopią pozwu, na której naniesiona jest prezentata biura podawczego Sądu Okręgowego w R. W tym miejscu należy zauważyć, że skierowanie powództwa nie jest czynnością nieodwołalną, albowiem z dyspozycji art. 203 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz.1822, ze zm.), zwanej dalej „k.p.c.” wynika, że pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Z powyższego wynika zatem, iż podjęte działanie Skarżącego polegające na załączeniu do wniosku o udostępnienie danych kopi pozwu miało postać pozorowaną, a nie realną konieczność wywołującą dlań określone skutki prawne.

Uwzględniając powyższe podnieść należy, iż jedyną przesłanką, która mogłaby stanowić o posiadaniu przez Skarżącego prawnie usprawiedliwionego celu w pozyskaniu ww. danych jest istnienie przepisu prawa warunkującego uzyskanie danych niezbędnych do zainicjowania postępowania cywilnego. Wprawdzie przepisy procedury cywilnej nakładają pewne uwarunkowania formalne, jakie musi spełniać pismo procesowe mające na celu wszczęcie danego postępowania, tym niemniej z treści art. 187 k.p.c. nie wynika, iż ustalenie numeru PESEL i wskazanie go w pozwie stanowił obowiązek ciążący na składającym powództwo, co przekładało by się na to, że pozew  nie mógłby otrzymać prawidłowego biegu. Celem uporządkowania powyższych kwestii, należy również dodać, iż w obecnym stanie prawnym  na powodzie ciąży jedynie obowiązek wskazania własnego numeru PESEL, a nie swego przeciwnika procesowego (art. 126 § 2 pkt 2 k.p.c.). Natomiast w myśl art. 208¹ k.p.c. to sąd z urzędu ustala numer PESEL pozwanego będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku. Z powyższego zatem wynika, iż na wnoszącym powództwo nie ciąży obowiązek wskazania sądowi numeru PESEL pozwanego, powinien jednak przedstawić takie informacje, które umożliwią ustalenie ww. numeru pozwanego przez sąd. Zwrócić jednocześnie należy uwagę na literalne brzemiennie cytowanego powyżej art. 126 § 2 pkt 2 k.p.c. Przepis ten nie nakłada na powoda obowiązku wskazywania w pierwszym piśmie procesowym adresu pozywanej osoby fizycznej. Miejsce zamieszkania, na podstawie art. 27 § 2 k.p.c., określa się według przepisów kodeksu cywilnego, czyli zgodnie z art. 25 tego kodeksu miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu, nie konkretny adres. Traktujący o wymogach formalnych pism procesowych przepis art. 126 k.p.c. nakazuje wskazywać nie adres, lecz miejsce zamieszkania. Wystarczy zatem wskazać miejscowość. Skarżącemu znane były podstawowe informacje o osobie, którą zamierzał pozwać,  jak chociażby wynikające z treści aktu oskarżenia. Podkreślenia wymaga, że P. D. znał stanowisko służbowe osoby, której dane dotyczyły oraz siedzibę konkretnej jednostki Prokuratury, w której osoba ta pełniła swój urząd. Był zatem w posiadaniu wystarczających danych, które czyniły zadość formalnym wymogom pozwu. W świetle powołanych przepisów postępowania cywilnego, stwierdzić trzeba, iż brak prywatnego adresu pozwanego  nie uniemożliwia ani pozywania, ani ustalenia właściwości miejscowej sądu, tudzież prowadzenia procesu. Tylko i wyłącznie w gestii sądu leżała kompetencja zwrócenia się do Skarżącego ze stosownym zarządzeniem nakazującym ewentualne uzupełnienie pozwu o dane, których domagał się od Prokuratora Okręgowego w R. Tymczasem Skarżący nie przedłożył dokumentu, który w sposób obiektywny i niebudzący wątpliwości potwierdzałby aktualną potrzebę w uzyskaniu danych adresowych i numeru PESEL, takiego jak zarządzenie sądowe do wskazania konkretnych danych osoby, którą zamierzał pozwać. Sama deklaracja zainicjowania postępowania sądowego przesądza o braku uzasadnionych podstaw prawnych i faktycznych wykazania interesu prawnego (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., w sprawie o sygn. akt II OSK 286/16).

Uzupełniająco wskazać należy na zasadę legalności wyrażoną w art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia  29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych zgodnie, z którą administrator danych przetwarzający dane powinien dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w szczególności jest obowiązany zapewnić aby dane te były przetwarzane zgodnie z prawem. Ponadto administrator danych osobowych powinien przetwarzać je dla oznaczonych zgodnych z prawem celów i nie poddawać ich dalszemu przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami (art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy). Aby udostępniać dane osobowe, co stanowi jedną z form prawnych przetwarzania danych osobowych w rozumieniu ustawy, potrzebne jest wystąpienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 23 ustawy. Tymczasem w omawianej sprawie warunek ten nie został spełniony. Zauważyć bowiem należy, że Prokurator Okręgowy w R. uwzględniając całokształt okoliczności w jakich Skarżący chciał wejść w posiadanie danych prokuratora oraz ich zakres, prawidłowo zabezpieczył prawne interesy swojej podwładnej i zważając na możliwy brak legitymacji biernej po jej stronie odmówił udostępnienia danych. Dodatkowo w przekonaniu Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych szczególny status prokuratora mający swe umocowanie w przepisach powszechnie obowiązującego prawa nie upoważnia do ingerowania w tok postępowania, prowadzonego przez organy ścigania. Nie sposób odmówić słuszności Prokuratorowi Okręgowemu w R., który w wyjaśnieniach wskazał, iż skierowanie aktu oskarżenia przeciwko Skarżącemu stanowiło autonomiczną decyzję Prokuratury. Bezspornym jest, iż Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych posiada kompetencję wynikającą z art. 18 cyt. ustawy do podejmowania odpowiednich działań w przypadkach naruszeń przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, w tym do wydania decyzji nakazującej administratorowi danych przywrócenie stanu zgodnego z prawem, w szczególności zobowiązując go w tej formie m.in. do udostępnienia danych. Jednakże skonstatować bowiem należy, iż w rozpatrywanej sprawie odmowa udostępnienia danych osobowych prokuratora nadzorującego postępowanie przygotowawcze, którego Skarżący był uczestnikiem, była w pełni uzasadniona z powodu niewykazania przez P. D. rzeczywistego interesu prawnego, a tym samym należało ocenić, że dobro prawne prokuratora przeważało nad dobrem Skarżącego.    

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak na wstępie.

Na podstawie art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 poz. 2096, ze zm.) od niniejszej decyzji stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Jeżeli strona nie chce skorzystać z prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ma prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Wpis od skargi wynosi 200 złotych. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.

Podmiot udostępniający: Departament Orzecznictwa i Legislacji
Wytworzył informację:
user dr Edyta Bielak–Jomaa
date 2019-02-01
Wprowadził informację:
user Mirosława Mocarska
date 2019-04-16 13:49:00
Ostatnio modyfikował:
user Edyta Madziar
date 2020-04-21 12:18:39