Rejestracja na badania musi uwzględniać zasady ochrony danych

Uproszczenie i przyspieszenie rejestracji na świadczenia opieki zdrowotnej oraz ułatwienie dostępu do informacji o dostępnych terminach – to główne założenia projektu nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i innych ustaw, który przewiduje utworzenie centralnej rejestracji medycznej na badania i wizyty lekarskie. System ten będzie wykorzystywał nowe technologie, dlatego zdaniem Mirosława Wróblewskiego, prezesa UODO, rozwiązania w tym zakresie muszą uwzględniać ochronę danych osobowych przewidzianą w przepisach RODO.

Proponowane przez Ministerstwo Zdrowia nowe regulacje zakładają wykorzystanie nowych technologii do przetwarzania informacji o zdrowiu, a także przetwarzania głosu osób dzwoniących do rejestracji. Przyjmowanie takich rozwiązań powinno być objęte oceną skutków regulacji ze względu na ochronę danych.

Uwagi do tych rozwiązań Prezes UODO przedstawił Minister Zdrowia.

Projekt zakłada prowadzenie centralnej elektronicznej rejestracji, w której za pomocą systemu informatycznego będą wprowadzane:

• dane osobowe osób fizycznych,
• w tym potencjalnie dane biometryczne, czyli wynikające ze specjalnego przetwarzania technicznego, bo z wykorzystaniem asystenta głosowego.

Projektodawca przewiduje automatyzację połączeń telefonicznych dotyczących rejestracji przy zastosowaniu tzw. voicebotów. Prezes UODO przedstawił zatem wątpliwość, czy przetwarzane będą również dane biometryczne, czyli głos dzwoniącego. Prezes UODO w swoich uwagach do projektu nowelizacji zwrócił uwagę, że zautomatyzowane przetwarzanie danych, w tym danych biometrycznych, jest inwazyjną formą przetwarzania danych osobowych. W takich przypadkach ryzyko naruszenia praw i wolności osób nagrywanych jest bardzo wysokie. Analiza unikalnej cechy biometrycznej, jaką jest głos człowieka, pozwala bowiem nie tylko na jego identyfikację, ale może pomóc w określeniu m.in. jego stanu emocjonalnego, chorób, wieku i płci. Należy przy tym mieć na względzie, że automatyczne przetwarzanie danych za pomocą tzw. voicebotów jest narzędziem w istocie wspieranym sztuczną inteligencją. W asystencie głosowym może więc dochodzić do specjalnego przetwarzania głosu osób fizycznych użytkujących system.

Prezes UODO przypominał też, że dane dotyczące zdrowia oraz dane biometryczne – zgodnie z art. 9 ust. 1 RODO – należą do danych szczególnych kategorii, należy więc pamiętać, że ich przetwarzanie wymaga stworzenia w regulacji i stosowania w praktyce szczególnego reżimu. Takie dane mogą być przetwarzane wyłącznie w przypadkach, gdy jest to niezbędne do realizacji konkretnych celów z korzyścią dla osób fizycznych i ogółu społeczeństwa oraz po zapewnieniu gwarancji wymaganych art. 9 ust. 2 i 3 RODO.

Projektodawca nie określił jednak, jakie konkretne dane szczególnych kategorii, w tym dotyczące zdrowia, będą przetwarzane, co zdaniem Prezesa UODO stwarza ryzyko przetwarzania nadmiarowych danych osobowych w projektowanym systemie.

Z uwagi na fakt, że dane w nowym systemie rejestracji medycznej mają być przetwarzane z wykorzystaniem narzędzi sztucznej inteligencji, Prezes UODO zwrócił uwagę, że projektowane rozwiązanie należy ocenić także z punktu widzenia Aktu w sprawie sztucznej inteligencji, w tym konieczne jest przeprowadzenie oceny skutków regulacji w zakresie praw podstawowych, o której mowa w art. 27 tego aktu.

Ze szczegółami uwag Prezesa UODO, przekazanych Minister Zdrowia, mogą się Państwo zapoznać w poniżej załączonym dokumencie.

DPNT.401.101.2025