Uwagi Prezesa UODO do regulacji o nagrywaniu zabiegu medycznego przy leczeniu endometriozy

Projektowana w resorcie zdrowia regulacja wprowadza m.in. obowiązek rejestrowania, w formie nagrań audio-wideo, zabiegów leczenia endometriozy. W ten sposób będą rejestrowane dane o pacjentkach, więc rozwiązanie takie wymaga szczególnego namysłu i uwagi.

Prezes UODO Mirosław Wróblewski przekazał Ministerstwu Zdrowia uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (MZ 1777). Przewiduje ono wprowadzenie do wykazu świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentką z endometriozą. Wątpliwości organu nadzorczego wywołuje zwłaszcza regulacja stanowiąca, że „świadczeniodawca dokumentuje przebieg zabiegu medycznego w postaci nagrania audio-wideo z przeprowadzonego zabiegu, stanowiącego część dokumentacji medycznej”.

Projektodawca przewiduje rozwiązanie głęboko ingerujące w prawo do prywatności pacjentek i prawo do ochrony ich danych osobowych. Co istotne, rozwiązania te mają być wprowadzone w formie załącznika do rozporządzenia, nie zaś regulacją rangi ustawy. A zgodnie ze standardami konstytucyjnymi i europejskimi w zakresie ochrony prywatności i danych osobowych taki sposób wprowadzania rozwiązań ograniczających prawa podstawowe jest niedopuszczalny. Odstępstwa od ochrony danych osobowych powinny bowiem mieć rangę ustawową, nie naruszać istoty ograniczanych wolności i praw, a także być konieczne w demokratycznym państwie prawnym dla ochrony enumeratywnie wymienionych wartości, np. zdrowia (art. 31 ust. 3 Konstytucji RP).

Projektodawca nie wskazuje podstawy prawnej, celu ani warunków, na jakich ma się odbywać nagrywanie zabiegu. Nie reguluje również okresu przechowywania nagrań (retencji danych), adekwatnego do celów przetwarzania. Regulacja ma zaś dotyczyć udzielania świadczeń, które wiążą się ze szczególnie intymną sferą pacjentki (przeprowadzenie zabiegu endometriozy, choroby narządów płciowych kobiety). Ma także stanowić część dokumentacji medycznej, a zatem potencjalnie może być udostępniana szerokiemu kręgowi podmiotów, o których stanowi art. 26 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Dlatego projektowana regulacja budzi poważne wątpliwości z punktu widzenia proporcjonalności wprowadzonych ograniczeń praw i wolności osób, w szczególności prawa do prywatności i prawa do ochrony danych osobowych.

W ocenie Prezesa UODO projektowane rozwiązania, wobec braku właściwych gwarancji ustawowych, nie mogą stanowić samoistnej podstawy do obligatoryjnego zastosowania urządzeń audio-wideo w każdym przypadku przeprowadzania zabiegu endometriozy przez świadczeniodawcę.

Co ważne, projektodawca w żaden sposób nie uzasadnił konieczności wprowadzenia takich ograniczeń praw i wolności pacjentów, zastosowanej metody utrwalania zabiegu. W szczególności nie przeprowadził oceny skutków regulacji dla ochrony danych, wymaganej art. 35 i w zw. z art. 25 RODO.

DPNT.401.134.2025