XV Dzień Ochrony Danych Osobowych w szkołach

Tradycyjnie z okazji Dnia Ochrony Danych Osobowych do szkół włączających się w obchody tego święta Jan Nowak, Prezes Ochrony Danych Osobowych, wysłał list otwarty skierowany zarówno do dyrektorów i nauczycieli, jak i do rodziców oraz uczniów.

Na treść listu otwartego składają się nie tylko podziękowania za przygotowanie licznych inicjatywy edukacyjnych, które szkoły zaplanowały w związku ze zbliżającymi się obchodami Dnia Ochrony Danych Osobowych, ale przede wszystkim zawiera on wskazanie na potrzebę kształtowania odpowiedzialnych zachowań w obszarze ochrony danych i prywatności wśród dzieci i młodzieży.

Ochrona danych osobowych to sedno umiejętności cyfrowych

‒ Zwracajmy uwagę na to, jakie informacje udostępniamy o sobie i o innych, szczególnie w cyfrowej rzeczywistości. Zwracajmy szczególną uwagę na to, w jaki sposób nasze dane przetwarzają inne podmioty i korzystajmy z przysługujących nam praw dotyczących ochrony danych osobowych. Ochrona danych osobowych to sedno umiejętności cyfrowych ‒ napisał Prezes UODO, podkreślając jednocześnie kluczowy aspekt w ochronie prywatności, jakim jest dokonywanie właściwych wyborów, które pociągają za sobą określone konsekwencje.

W liście znalazł się także apel do dyrektorów, nauczycieli i rodziców, aby rozmawiali o ochronie danych osobowych i prywatności z dziećmi.

‒ Młodzi ludzie powinni być świadomi przysługujących im praw i konsekwencji swojego działania. Ta wiedza pozwoli im podejmować rozważne decyzje dotyczące tego, które informacje chcą ujawnić, komu i pod jakimi warunkami. Pamiętajmy również, że praktyczny aspekt tej edukacji jest bardzo ważny. Nie chodzi tylko o nabywanie wiedzy, ale kluczowe jest budowanie świadomości i rozumienie zjawisk związanych z ochroną prywatności, aby skutecznie wykorzystać tę wiedzę w codziennym życiu ‒ zaznaczył Prezes UODO.

Z kolei odnosząc się do różnorodności form i liczby atrakcji organizowanych w ramach programu edukacyjnego UODO stwierdził: ‒ Tych, którzy jeszcze nie zaplanowali działań, zachęcam do wspierania tego przedsięwzięcia (...) i organizowania inicjatyw o zasięgu lokalnym na rzecz bezpieczeństwa i ochrony prywatności młodych użytkowników Internetu. Jest to szczególnie ważne w dobie nauki i pracy zdalnej ‒ kiedy znacznie więcej czasu spędzamy w przestrzeni cyfrowej.

Przybywa inicjatyw lokalnych promujących XV Dzień Ochrony Danych Osobowych

Na coroczne obchody Dnia Ochrony Danych Osobowych składają się obok wydarzeń ogólnokrajowych również liczne wydarzenia lokalne. Inicjatywy te podejmują m.in. wspomniane w liście Prezesa UODO szkoły i placówki doskonalenia nauczycieli uczestniczące w programie edukacyjnym UODO "Twoje dane – Twoja sprawa". W tym roku uczniowie i nauczyciele przygotowali wiele propozycji, w tym głównie wirtualnych, dostosowując się do pandemicznych realiów, w których bezpieczeństwo danych nabrało szczególnego znaczenia.

Quizy, ale też gry i zabawy z wykorzystaniem wirtualnych platform, a także towarzyszące im pogadanki dotyczące ochrony danych osobowych i prywatności – to obecnie najpopularniejsze sposoby, rozpowszechniania wiedzy o ochronie danych w swoich społecznościach szkolnych. Najwięcej wydarzeń w szkołach odbędzie się na przełomie stycznia i lutego 2021 roku w związku z przypadającymi 28 stycznia obchodami XV Dnia Ochrony Danych Osobowych.

Wiedzę o ochronie danych uczniowie zdobywają w szkole...

Żeby zajęcia były dla uczestników ciekawe i angażujące organizatorzy planują sięgnąć po nowinki techniczne. Przykładowo, do poznania i utrwalenia definicji z zakresu ochrony danych osobowych jedni chcą wykorzystać kody QR (Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 2 w Kielcach, woj. świętokrzyskie), a inni zamierzają stworzyć memy lub komiks na temat ochrony danych osobowych (Prywatna Szkoła Podstawowa ŻOREK w Żorach, woj. śląskie). Jeszcze inni przygotowują się do tego, aby swoje wirtualne lekcje przeprowadzić w escape roomach (Zespół Szkoły Podstawowej i Przedszkola w Ilkowicach, woj. małopolskie). Są i tacy, którzy znając zamiłowanie młodzieży do gier komputerowych, umożliwiają uczniom stworzenie własnej gry, której temat poświęcony będzie ochronie danych (Zespół Szkół Handlowych im. Bohaterów Poznańskiego Czerwca 56 w Poznaniu, woj. wielkopolskie).

Ponadto XV DODO to okazja, aby rozwinąć talenty, np.:

pisarskie, tworząc fraszki na temat „Twoje Dane – Twoja Sprawa” (Szkoła Podstawowa w Nieporęcie, woj. mazowieckie),
krasomówcze, prowadząc audycje na temat idei Dnia Ochrony Danych Osobowych i programu edukacyjnego UODO za pośrednictwem szkolnego radiowęzła (Szkoła Podstawowa im. płk. Floriana Laskowskiego w Grucie, woj. kujawsko-pomorskie),
plastyczne, organizując konkurs na znaczek, mogący być symbolem ochrony danych osobowych (Publiczna Szkoła Podstawowa nr 8 w Brzegu, woj. opolskie), lub mural (Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 87 im. 7 PP AK „Garłuch” w Warszawie, woj. mazowieckie) czy koszulką z motywem zachęcającym do ochrony danych osobowych (Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Niesułkowie, woj. łódzkie).

nauczycieli, np. wspólna z uczniami, nauka szyfrowania (Szkoła Podstawowa w Białołęce, woj. dolnośląskie),
rodziców, organizując dla nich szkolenie (Zespół Szkół Ekonomicznych w Częstochowie, woj. śląskie).

... ale szukają jej także w środowisku lokalnym

Wśród zaplanowanych inicjatyw edukacyjnych nie brakuje także działań wychodzących poza szkolne mury, jak np.:

wymiana informacji między szkołami za pośrednictwem platformy eTwinning (Szkoła Podstawowa nr 5 im. prof. Adama Wodziczki w Swarzędzu, woj. wielkopolskie),
lekcja otwarta nt. ochrony danych w mediach społecznościowych (Szkoła Podstawowa nr 4 im. Adama Mickiewicza w Lublinie, woj. lubelskie),
spotkanie z inspektorem ochrony danych, podczas którego uczniowie nie tylko będą mieli okazję bliżej poznać zasady przetwarzania danych osobowych, ale również dowiedzieć się, jakie umiejętności i kompetencje są potrzebne, aby zostać inspektorem ochrony danych (Szkoła Podstawowa im. Konstytucji 3 Maja w Jaświłach, woj. podlaskie).