Decyzja
DKE.523.21.2021
Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.), art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781) w związku z art. 12 pkt 1-2 i art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.) oraz z art. 57 ust. 1 pkt a) i h) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016 r. str. 1 ze zmianą ogłoszoną w Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018 r. str. 2 oraz Dz. Urz. UE L 74 z 4.03.2021, str. 35), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pani J. Z. (zam. w N. ), na przetwarzanie jej danych osobowych przez C. S.A. (poprzednio G. S.A.) z siedzibą w W. przy ul. (…), Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych
umarza postępowanie.
UZASADNIENIE
Stan faktyczny
- Do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych - obecnie Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, zwanego dalej również „Prezesem UODO” wpłynęła skarga Pani J. Z., zam. w N., (zwaną dalej „Skarżącą”) na przetwarzaniejej danych osobowych przez G. S.A. - obecnie C. S.A. z siedzibą w W. przy ul. (…) (KRS (…)), zwaną dalej: „Spółką”. Skarga ta uzupełniona została przez Skarżącą pismami z: 9 stycznia 2017 r., 31 stycznia 2017 r. oraz 18 stycznia 2018 r. W treści skargi Skarżąca zarzuciła Spółce naruszenie zasad ochrony danych osobowych poprzez szeroko opisane w skardze uporczywe nękanie jej telefonami, wysyłaniem esemesów, wysyłaniem informacji drogą elektroniczną oraz pocztą tradycyjną w celu ściągnięcia wierzytelności wynikających z umów wcześniej przez nią zawartych z bankami. W związku z powyższym, Skarżąca wniosła o przywrócenie w drodze decyzji administracyjnej stanu zgodnego z prawem, poprzez zaniechanie bezprawnego działania Spółki w jej sprawie.
Prezes UODO, w wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego ustalił następujący stan faktyczny:
- Spółka prowadzi działalność polegającą na windykacji wierzytelności własnych, windykacji na zlecenie oraz windykacji portfeli wierzytelności w ramach zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszy inwestycyjnych.
- Prezes UODO w toku postępowania odebrał od Spółki wyjaśnienia (pisma z : 8 lutego 2017 r., 3 lipca 2017 r., 5 marca 2018 r., 24 kwietnia 2018 r., 25 listopada 2019 r., 16 czerwca 2020 r., 29 kwietnia 2021 r., 15 marca 2022 r. i 18 marca 2022 r.) poparte załączonymi dowodami. Z wyjaśnień tych wynika, że obecnie Spółka nie przetwarza danych osobowych Skarżącej w celach windykacyjnych. Natomiast wcześniej Spółka przetwarzała danych osobowe Skarżącej, jako podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych osobowych w celu dochodzenia niżej wymienionych wierzytelności, w imieniu następujących podmiotów:
- O. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego(zwany dalej „Fundusz O”).
Poniżej przedstawiono ustalenia Prezesa UODO dotyczące niniejszej wierzytelności:
- Źródłem wierzytelności była umowa z 25 listopada 2009 r., którą Skarżąca zawarła z E. S.A. Oddział w Polsce.
- Dnia 23 września 2011 r. E. S.A. Oddział w Polsce został wykreślony z Krajowego Rejestru Sądowego (dowód KRS: (…)).
- W dniu 19 września 2011 r. do Krajowego Rejestru Sądowego wpisany został P. S.A., który powstał w skutek wniesienia wszystkich składników majątkowych E. S.A. Oddziału w Polsce na mocy art. 42a ustawy Prawo bankowe (dowód: (…)).
- W dniu 27 lutego 2013 r. nastąpiło połączenie spółki P. S.A. (spółka przejmowana) ze spółką R. S.A. (spółka przejmująca) poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą.
- Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 8 października 2014 r. R. S.A. sprzedał wierzytelność Skarżącej, wynikającą z przedmiotowej umowy Funduszowi O. zarządzanemu przez O Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (dalej „Towarzystwo O.”), reprezentowanemu przez G. S.A., obecnie: C. S.A. (dowód: kopia umowy z 8 października 2014 r.).
- W związku z windykacją niniejszej wierzytelności Spółka przetwarzała dane osobowe Skarżącej na podstawie umowy zlecenia zarządzania częścią portfela inwestycyjnego O. obejmującego sekurytyzowane wierzytelności z dnia 12 grudnia 2013 r. zawartej pomiędzy Funduszem O. zarządzanym przez Towarzystwo O. a Spółką (dowód: kopia umowy z 12 grudnia 2013 r.).
- Wobec złożenia Spółce w dniu 5 czerwca 2017 r. przez Towarzystwo O. oświadczenia o rozwiązaniu umowy z 12 grudnia 2013 r., Spółka przestała być podmiotem upoważnionym do reprezentowania Funduszu i tym samym Spółka zaprzestała przetwarzania danych osobowych Skarżącej w celu windykacji niniejszej wierzytelności.
- P. Bank S.A. (dawniej I. Bank S.A.)
Poniżej przedstawiono ustalenia Prezesa UODO dotyczące niniejszej wierzytelności:
- Źródłem wierzytelności była umowa kredytowa nr (…), którą Skarżąca zawarła z I. S.A. w dnia 4 stycznia 2007 r.
- Fundusz e. zarządzany przez Towarzystwo O.na podstawie umowy o subpartycypację portfela wierzytelności straconych z 28 października 2013 r. zawartej pomiędzy I. Bank S.A. a Funduszem e. nabył od I. Bank S.A. wierzytelności, w tym wierzytelność Skarżącej wynikającą z umowy kredytowej nr (…) (dowód: kopia umowy z 28 października 2013 r.).
- Spółka przetwarzała dane osobowe w związku z obsługą sekurytyzowanych wierzytelności na zasadach określonych w umowie o zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami z 13 lutego 2013 r. zawartej pomiędzy Towarzystwem O.a Spółką(dowód: kopia umowy z 13 lutego 2013 r.).
- Umowa o subpartycypację portfela wierzytelności straconych z 28 października 2013 r. została zawarta na czas określony (48 miesięcy), zatemw związku z jej wygaśnięciem (od 29 października 2017 r.) Spółka nie przetwarza danych osobowych Skarżącej w celu dochodzenia niniejszej wierzytelności.
- U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (zwany dalej „Funduszem U.”)
Poniżej przedstawiono ustalenia Prezesa UODO dotyczące niniejszej wierzytelności:
- Ustaleń odnoszących się do niniejszej wierzytelności Prezes UODO dokonał również w oparciu o wyjaśnienia złożone pismami z 16 czerwca 2020 r. i 6 maja 2021 r. przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych B. S.A. z siedzibą w B. (dalej „Towarzystwo B.”) zarządzające Funduszem U.
- Źródłem wierzytelności jest umowa kredytu złotowego nr (…), którą w dniu 21 sierpnia 2008 r. Skarżąca zawarła z S. Bank S.A.
- S. Bank S.A. na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 9 lutego 2018 r. sprzedał G. Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnemu Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu (zwanemu „Fundusz G.”) zarządzanemu przez S. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (zwane „Towarzystwo S.”) wierzytelność Skarżącejwynikającą z umowy kredytu nr (…) z 21 sierpnia 2008 r. (dowód: kopia umowy z 9 lutego 2018 r.).
- Fundusz G., zarządzany przez Towarzystwo S., na podstawie warunkowej umowy przelewu wierzytelności z 13 lutego 2018 r. sprzedał wierzytelność Skarżącej Funduszowi U. zarządzanemu także przez Towarzystwo S. (dowód: kopia umowy z 13 lutego 2018 r.).
- Towarzystwo S. jeszcze przed zakupem wierzytelności Skarżącej, w dniu 28 grudnia 2016 r., zawarło umowę o zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmującym sekurytyzowane wierzytelności Funduszu U. W umowie tej Towarzystwo S. zleciło Spółce zarządzanie portfelem inwestycyjnym Funduszu U., obejmującego Sekurytyzowane Wierzytelności nabywane przez Fundusz U. do tego Portfela, a także usługi obsługi prawnej w zakresie dochodzenia wierzytelności na drodze sądowej lub w postępowaniu egzekucyjnym, w postępowaniu upadłościowym lub restrukturyzacyjnym (dowód: kopia umowy z 28 grudnia 2016 r.).
- Towarzystwo S. na podstawie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych z 25 maja 2018 r. powierzyło Spółce przetwarzanie danych osobowych dłużników, których wierzytelności znajdują się w pakietach wierzytelności (dowód: kopia umowy z 25 maja 2018 r.).
- Nastąpiła zmiana Towarzystwa zarządzającego zarówno Funduszem U., jak i Funduszem G. Zmiana ta nastąpiła w związku z decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia (…) dotyczącą odebrania Towarzystwu S. zezwolenia na wykonywanie działalności, obejmującej zarządzanie ww. Funduszami. Na podstawie art. 68 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnym, zarządzanie ww. Funduszami odbywało się przez Depozytariusza, którym zgodnie z wykazem zamieszczonym w ww. Komunikacie dla ww. Funduszy był (…) Bank S.A. z siedzibą w Warszawie. Przejęcie zarządzania ww. Funduszami nastąpiło 18 listopada 2019 r. przez Towarzystwo B. (dowód: komunikat dotyczący procesu przejęcia funduszy zarządzanych przez S. S.A. z 21 listopada 2019 r.).
- Na podstawie umowy z 5 grudnia 2019 r. o zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmującym sekurytyzowane wierzytelności Funduszu U., zawartej pomiędzy Towarzystwem B. i Spółką przy udziale Funduszu U., Towarzystwo B. zleciło a Spółka przyjęła zlecenie odpłatne zarządzanie portfelem inwestycyjnym Funduszu obejmującego sekurytyzowane wierzytelności nabywane przez Fundusz do tego portfela, a także usługę obsługi prawnej w zakresie dochodzenia wierzytelności na drodze sądowej lub w postępowaniu egzekucyjnym (dowód: kopia umowy z 5 grudnia 2019 r.).
- Fundusz U., jako administrator, reprezentowany przez Towarzystwo B. na podstawie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych także z 5 grudnia 2019 r. powierzył Spółce przetwarzanie danych osobowych dłużników Funduszu U., w tym danych Skarżącej (dowód: kopia umowy z 5 grudnia 2019 r.).
- Z dniem (...) stycznia 2021 r. nastąpiła zmiana nazwy z Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych B. na W. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (dowód KRS: (…)).
- Na podstawie zawartego 30 kwietnia 2021 r. pomiędzy Towarzystwem W. a Spółką porozumienia o rozwiązaniu umowy o zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmującym sekurytyzowane wierzytelności Funduszu U., z dniem 3 maja 2021 r. umowa z dnia z 5 grudnia 2019 r. o zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmującym sekurytyzowane wierzytelności Funduszu U. uległa rozwiązaniu za porozumieniem Stron, i tym samym z upływem tego dnia Spółka zakończyła działania windykacyjne prowadzone w imieniu Funduszu U.i tym samym Spółka zaprzestała przetwarzania danych Skarżącej w celu dochodzenia niniejszej wierzytelności (dowód: kopia porozumienia z 30 kwietnia 2021 r.).
Uzasadnienie prawne
Po zapoznaniu się z całością materiału dowodowego zebranego w sprawie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje.
- Z dniem 25 maja 2018 r. w życie weszły przepisy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781), zwanej dalej „u.o.d.o.”. W myśl art. 160 ust. 1-3 u.o.d.o., postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, prowadzone są przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.), zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.). Jednocześnie, czynności dokonane w postępowaniach, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie przepisów u.o.d.o., pozostają skuteczne.
- Od dnia 25 maja 2018 r. zastosowanie ma również rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018 r. str. 2.), zwane dalej „Rozporządzeniem 2016/679”. Stosownie do art. 57 ust. 1 Rozporządzenia 2016/679, bez uszczerbku dla innych zadań określonych na mocy tego rozporządzenia, każdy organ nadzorczy na swoim terytorium monitoruje i egzekwuje stosowanie tego rozporządzenia (lit. a) oraz prowadzi postępowania w sprawie stosowania niniejszego rozporządzenia, w tym na podstawie informacji otrzymanych od innego organu nadzorczego lub innego organu publicznego (lit. h).
- Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wydając decyzję administracyjną zobowiązany jest do rozstrzygania w oparciu o stan faktyczny istniejący w chwili wydania tej decyzji. Jak podnosi doktryna „organ administracji publicznej ocenia stan faktyczny sprawy według chwili wydania decyzji administracyjnej. Reguła ta odnosi się także do oceny stanu prawnego sprawy, co oznacza, że organ administracji publicznej wydaje decyzję administracyjną na podstawie przepisów prawa obowiązujących w chwili jej wydania (…). Rozstrzyganie w postępowaniu administracyjnym polega na zastosowaniu obowiązującego prawa do ustalonego stanu faktycznego sprawy administracyjnej. W ten sposób organ administracji publicznej realizuje cel postępowania administracyjnego, jakim jest urzeczywistnienie obowiązującej normy prawnej w zakresie stosunków administracyjno-prawnych, gdy stosunki te tego wymagają” (Komentarz do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, M. Jaśkowska, A. Wróbel, Lex., el/2012). Również Naczelny Sąd Administracyjny – w wyroku z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie o sygn. akt I OSK 761/07 stwierdził, iż cyt.: „badając bowiem legalność przetwarzania danych osobowych, GIODO ma obowiązek ustalenia, czy na datę wydawania rozstrzygnięcia w sprawie dane konkretnego podmiotu są przetwarzane oraz czy czynione to jest w sposób zgodny z prawem”.
- Zgodnie z art. 105 § 1 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735 ze zm.), zwanej dalej „k.p.a.”, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części.
- W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 kwietnia 2018 r. (VII SA/Wa 1463/17, z którym Prezes UODO się zgadza, Sąd ten stwierdził, że „(…) zgodnie z art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Stosownie do treści wymienionego przepisu żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego określa przedmiot tego postępowania; w przypadku wątpliwości: sprecyzowanie żądania należy do strony, nie zaś do sfery ocennej organu administracji. W sytuacji więc wszczęcia postępowania na zasadzie skargowości (na żądanie strony), rodzaj sprawy i jego przedmiot określa treść zgłoszonego żądania; wszczęte postępowanie administracyjne na wniosek, nie oznacza więc dowolności organu administracji, nadto - organ ten nie jest władny do zmiany tego podania. W utrwalonym orzecznictwie sądów administracyjnych, na gruncie ww. przepisów, przyjmuje się, że w sytuacji wszczęcia postępowania na żądanie strony, treść zgłoszonego żądania określa rodzaj sprawy będącej przedmiotem postępowania, a także wyznacza właściwą normę prawa materialnego lub procesowego, która będzie relewantna dla ustalenia zakresu podmiotowego i przedmiotowego postępowania. Organ administracji jest tym żądaniem związany, gdyż tylko i wyłącznie strona składająca podanie określa przedmiot swojego żądania i nim rozporządza. Innymi słowy, owo żądanie (wniosek) strony, wyznacza granice sprawy administracyjnej podlegającej załatwieniu w danym postępowaniu administracyjnym. W postanowieniu z 4 marca 2014 r. sygn. akt II OW 157/13, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku wszczęcia postępowania na wniosek strony, tylko i wyłącznie ta strona określa przedmiot swego żądania, przy czym w razie wątpliwości, co do zakresu, czy przedmiotu żądania, jego uszczegółowienie należy do strony, nie zaś do sfery ocennej organu administracji.”
- Odnosząc przytoczone wyżej przepisy i orzecznictwo do stanu faktycznego ustalonego w niniejszej sprawie należy stwierdzić, że Skarżąca w treści skargi zarzuciła Spółce naruszenie zasad ochrony danych osobowych polegające na prowadzeniu uporczywych oraz, w jej ocenie, bezprawnych działań windykacyjnych i przedmiotem swojego żądania uczyniła przywrócenie stanu zgodnego z prawem poprzez zaniechanie powyższych działań Spółki. Dlatego też decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia, jakie zapadło w przedmiotowej sprawie, ma fakt, że w chwili obecnej Spółka nie przetwarza danych osobowych Skarżącej w celu prowadzenia działań windykacyjnych. Wobec braku przetwarzania danych osobowych Skarżącej przez Spółkę w opisanym w skardze celu, nie jest możliwe odniesienie się do żądania Skarżącej przedstawionego w treści skargi, a Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zobowiązany jest do uznania niniejszego postępowania za bezprzedmiotowe i w konsekwencji do jego umorzenia w oparciu o art. 105 § 1 k.p.a.
- Brzmienie wskazanego przepisu nie pozostawia wątpliwości, iż w razie stwierdzenia bezprzedmiotowości postępowania organ prowadzący to postępowanie obligatoryjnie je umarza. Jednocześnie w literaturze przedmiotu wskazuje się, że bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi art. 105 § 1 k.p.a. oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Przesłanka umorzenia postępowania może istnieć jeszcze przed wszczęciem postępowania, co zostanie ujawnione dopiero w toczącym się postępowaniu, a może ona powstać także w czasie trwania postępowania, a więc w sprawie już zawisłej przed organem administracyjnym (B. Adamiak, J. Borkowski „Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz”, 14. Wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2016 r., str. 491). Takie samo stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie o sygn. akt III SA/Kr 762/2007, w którym to stwierdził, że „postępowanie staje się bezprzedmiotowe, gdy brak któregoś z elementów stosunku materialnoprawnego, co powoduje, że nie można załatwić sprawy przez rozstrzygnięcie co do istoty”.
- W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak w sentencji niniejszej decyzji.
Pouczenie
Na podstawie art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego od decyzji przysługuje stronie prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia stronie. Jeżeli strona nie chce skorzystać z prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ma prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (adres: ul. Stawki 2, 00- 93 Warszawa). Wpis od skargi wynosi 200 złotych. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.