Powstał kodeks postępowania dla prywatnych firm badania opinii i rynku

Prezes UODO Mirosław Wróblewski zatwierdził „Kodeks postępowania dotyczący przetwarzania danych osobowych przez prywatne agencje badawcze”. Doprecyzowuje on zasady ochrony danych osobowych uczestników badań, w tym m.in. pozyskiwanie ich zgody czy profilowanie.

Twórcą kodeksu jest Związek Pracodawców Organizacja Firm Badania Opinii i Rynku (OFBOR) – jedyne w Polsce stowarzyszenie pracodawców skupiające prywatne agencje badawcze.

Przyczyną dla opracowania kodeksu były liczne rozbieżności przy przetwarzaniu danych osobowych uczestników badań. W efekcie, w przypadku jednakowych (tożsamych) badań ich uczestnicy, w zależności od podmiotu przeprowadzającego badanie, mogli otrzymywać rozbieżne informacje m.in. na temat podstaw prawnych przetwarzania danych osobowych. Inaczej były też realizowane obowiązki informacyjne.

Opracowanie kodeksu miało zatem na celu zarówno rozwiązanie praktycznych problemów agencji badawczych w stosowaniu RODO, jak i pogłębienie zaufania społecznego do badań rynku i opinii. Dlatego w jednym miejscu przedstawiono jasne i jednakowe zasady przetwarzania danych osobowych uczestników badań (respondentów).

Kto może przystąpić?

Członkami kodeksu mogą być prywatne agencje badawcze, a także podmioty realizujące wskazane w nim badania na zlecenie agencji badawczej, które mają siedzibę i prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Polski. Przystąpienie do kodeksu nie jest warunkowane członkostwem w OFBOR.

Co reguluje?

Kodeks doprecyzowuje zasady ochrony danych osobowych uczestników badań (z wyjątkiem szczególnych kategorii danych osobowych w rozumieniu art. 9 ust. 1 RODO). Określa też zakres badań, do których ma on zastosowanie.

W kodeksie zostały zawarte postanowienia odnoszące się m.in. do:

• podstaw prawnych przetwarzania danych osobowych (np. prawnie uzasadniony interes jako przesłanka do przetwarzania danych osobowych w celu udokumentowania zasady rozliczalności przy realizacji praw osób, w tym prowadzenia tzw. Listy Robinsona),
• zasad realizacji obowiązków informacyjnych,
• zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.

Kodeks zawiera również wskazówki pomagające przeprowadzić ocenę ryzyka czy w uzasadnionych przypadkach ocenę skutków dla ochrony danych.

Warto podkreślić, że kodeks zobowiązuje wszystkie podmioty, które do niego przystąpią, do wyznaczenia inspektora ochrony danych (IOD). Uznano bowiem, że „zaletą wyznaczenia IOD jest zapewnienie agencji badawczej dodatkowego merytorycznego wsparcia na płaszczyźnie zgodności przetwarzania danych osobowych z prawem”.

Kto będzie monitorował jego przestrzeganie?

Funkcję podmiotu monitorującego stosowanie „Kodeksu postępowania dotyczącego przetwarzania danych osobowych przez prywatne agencje badawcze” będzie pełniła Omni Modo sp. z o.o., której 24 listopada 2025 r. Prezes UODO udzielił akredytacji.

Przystąpienie do stosowania kodeksu postępowania wiąże się z licznymi korzyściami, ponieważ:

• tworzy on spójne zasady ochrony danych osobowych w całym sektorze,
• daje praktyczne i zatwierdzone przez Prezesa UODO wskazówki w stosowaniu RODO w konkretnej branży przez co ułatwia codzienną pracę,
• umożliwia wykazanie zgodności z RODO (w zakresie określonym w kodeksie postępowania),
• eliminuje ryzyko niewłaściwej interpretacji przepisów prawa,
• jest brany pod uwagę przez organ nadzorczy przy wymierzaniu administracyjnych kar pieniężnych,
• pomaga w budowie wizerunku i zwiększaniu zaufania klientów, kontrahentów,
• zapewnia profesjonalny nadzór w jego stosowaniu (wykonywany przez akredytowany podmiot monitorujący - dla kodeksów dedykowanych sektorowi prywatnemu).

Zatwierdzony 24 listopada 2025 r. „Kodeks postępowania dotyczący przetwarzania danych osobowych przez prywatne agencje badawcze” to trzeci tego rodzaju dokument.

Więcej informacji na temat kodeksów postępowania w zakładce Dla administratorów.